Haberler: DİLAN KUTLU – Kamera: MEHMET MEHMETLİOĞLU
Seçimlerin ardından gıda ürünlerine yapılan zamlardan ilk etkilenenlerden biri de lokantacılar oldu. Ankara’da organize sanayi bölgesinde lokanta işleten İsmet İlkutlu, “Seçimin ertesi günü zamlar gelmeye başladı. 6-7 TL’den satışa çıkan akaryakıt bir anda 9 TL’ye çıktı. kesinlikle devam edecek.” Esnaf İsmail Yalçınkaya, “Tedarikçilerimiz ‘Alabildiğin kadar mal al diyorlar. Bir ay içinde tüm işlere en az yüzde 30 zam gelecek’ dedi.
Ankara’da lokantacılar seçim sonrası gıda ürünlerine yapılan zamlardan şikayetçi. ANKA Yenimahalle’deki İvedik Organize Sanayi Bölgesi’nde lokanta işleten esnaf HaberlerAjansıyla görüştü.
4 yıl önce açtığı esnaf lokantasında 4 çeşit yemeği 18 TL’ye sattığını, fiyatı 70 TL’ye çıkarmak zorunda kaldığını belirten İsmet İlkutlu, şunları söyledi:
“Bir hafta önce aldığım unla bugün arasında 30 TL fark var. Bir hafta içinde un 30 TL arttı. Toptancıdan aldığım fiyat bu. Salça ve yağ konuşabiliriz. 410 liraya aldı bugün 446 liraya çıktı.Seçimden sonra 36 lira fark oldu.Bir hafta içinde gazlı içeceklere de aynı şekilde zam yapıldı.Yağ ve salça aynı formdaydı. .Sebze maliyetimiz çok arttı.Bir hafta önce 10 lira olan havuç bugün 40TL’ye çıktı.5-6TL’ye aldığımız kıvırcık bugün 20TL.Seçim nedeniyle ara verilen mezat kademeli olarak yansıdı. Seçimden sonra aslında bu artışların devam edeceğinin farkındayız.Dolar kuru yükseldikçe artışların da artacağı aşikar.Zararlar arttıkça maalesef “Gıda fiyatlarını artırmak zorunda kalacağız. Bu sefer ya işçiliği kısıyor, ya işçi çıkarmaya çalışıyor ya da çalışma saatlerini artırıyor. İşçi çıkardıkça bize yansıyacak. 10 işçi çalıştıran, üçe kadar personel azaltan bildiğim yerler var.”
“SEÇİMİN ERTESİ GÜNÜ BİR ANDA 9 TL DAHİL”
Seçim sürecinde petrol fiyatlarının düştüğünü belirten İlkutlu, “Seçimin ertesi günü artışlar görülmeye başladı. 6-7 TL’den satışa çıkan petrol bir anda 9 TL yükseldi. Bu mutlaka devam edecek. sonra 3 gelecek, sonra 5 gelecek. Bu şekilde bir ay. En fazla 200 TL’yi göreceğimiz bir petrolden bahsediyoruz” dedi.
“GEÇEN HAFTA 7 LİRAYA ALDIĞIM HAVUÇ BU HAFTA 25 LİRA OLDU”
1,5 yıldır organize sanayi bölgesinde lokanta olarak çalıştığını belirten bir başka esnaf da bu dönemde fiyatların 4 katına çıktığını belirterek, şunları söyledi:
“Fiyatları iki katına çıkarmamıza rağmen fiyatlarımız dört katına çıktı, maliyetlerimiz çok arttı. Kar marjımız çok düşük. Lokantacılar 10 kişi yerine 8 kişi yemek istiyor, 10 kişiye yedirmek istiyorlar. Şu anda ben 7 çalışanımız var çıkarmamaya çalışıyoruz ama sonunun ne olacağını bilmiyoruz bir haftadır yine zamlar gelmeye başladı ben 5 liraya kıvırma alırken bugün 15 tl. günde 10 defa bu kıymayı kullanın. Maliyeti hesaplayın. Maliyeti hesaplayabilirsiniz. Salça 38 lira oldu. Domates ve biber değer kazandı. Bir havuç kilosu 25 TL oldu. “Aldığım havuç Geçen hafta 7 lira olan bu hafta 25 lira oldu. Şimdi almadım, kullanmayacağım. Mevsim salatasını bırakıp domates salatası, salatalık için kullanacağız.”
“BİRLERDE 20 TL, PATATES 25 TL. SÜT VE SÜT İŞLERİ DEĞERLİ, ET PAHALI”
8 yıldır sektörde restoran olarak çalıştığını söyleyen İsmail Yalçınkaya, “Buradaki fabrikalara ve firmalara sulu yemek üzerine tabldot yemekler dağıtıyoruz. Pandemi öncesi daha rahattı sadece çarkı çeviriyoruz. şimdi Pandemi öncesi mamayı 12-18 TL’ye satıyorduk kar ediyorduk Masrafların, işletme giderlerinin ve temel gıdanın artması nedeniyle bugün soğan 20 TL, patates 25 TL oldu Süt. ve süt ürünleri pahalı, et pahalı” dedi.
“TEDARİKÇİLERİMİZ ‘ALDIĞINIZ KADAR MAL ALIN, BİR AY İÇİNDE TÜM İŞLERDE EN AZ YÜZDE 30 ARTIŞ OLACAK’ DİYOR”
Gıda ürünlerinde seçimden sonra artmaya başladığını belirten Yalçınkaya, “Tedarikçilerimiz ‘Ne kadar alabilirsen al. Bir ay içinde bütün işlerde en az yüzde 30 zam gelecek’ diyorlar. Bu artışı engelleyemeyiz” diyenler, “Bir değerlendirme yapacağız, ona göre fiyatları artıracağız. Mamaya yapılan zamlardan dolayı yine zam yapacağız. Bu da satın alma gücüne bağlı. Arttırırsak bu yurt dışındaki firmalara yansıyacak. Yiyecek almaktan da vazgeçebilirler. Bunu pandemide yaşadık” dedi.
